ពន្ធប្រថាប់ត្រា ចំពោះការផ្ទេរកម្មសិទ្ធិ ឬសិទ្ធិកាន់កាប់អចលនទ្រព្យ គឺជាពន្ធដែលត្រូវបង់នៅពេលមានការទិញលក់ ការដោះដូរ ការធ្វើអំណោយអចលនទ្រព្យ ឬការដាក់ហ៊ុនជាអចលនទ្រព្យក្នុងក្រុមហ៊ុន។អត្រាពន្ធប្រថាប់ត្រា ចំពោះការផ្ទេរកម្មសិទ្ធិ ឬសិទ្ធិកាន់កាប់អចលនទ្រព្យ ត្រូវបានកំណត់តាមអត្រា ៤% នៃមូលដ្ឋានគិតពន្ធ។
រូបមន្ដនៃការគិតពន្ធខាងលើគឺ៖ ប្រាក់ពន្ធត្រូវបង់ = មូលដ្ឋានគិតពន្ធ x ៤% ( មូលដ្ឋានគិតពន្ធ = តម្លៃអចលនទ្រព្យសរុប - ការអនុគ្រោះពន្ធ)។
យោងតាមការបញ្ជាក់ពីអគ្គនាយករដ្ឋានពន្ធដារ សម្រាប់ការលើកលែងពន្ធ និងការអនុគ្រោះពន្ធ នៃពន្ធប្រថាប់ត្រាការផ្ទេរកម្មសិទ្ធិ ឬសិទ្ធិកាន់កាប់អចលនទ្រព្យនេះរួមមាន៖
១. ការលើកលែងពន្ធ
- ការទទួលកម្មសិទ្ធិ ឬសិទ្ធិកាន់កាប់ដីក្នុងលក្ខណៈសម្បទានពីរាជរដ្ឋាភិបាល សម្រាប់ជាប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចឬសង្គមកិច្ច។
- ការទទួលកម្មសិទ្ធិ ឬសិទ្ធិកាន់កាប់អចលនទ្រព្យដែលចុះបញ្ជីសារពើភណ្ឌរបស់ស្ថាប័នរដ្ឋ។
- ការទទួលកម្មសិទ្ធិ ឬសិទ្ធិកាន់កាប់អចលនទ្រព្យរបស់បេសកកម្មការទូត ឬកុងស៊ុលបរទេស ឬអង្គការអន្តរជាតិ ឬទីភ្នាក់ងារសហប្រតិបត្តិការបច្ចេកទេសរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលនានា។
- ការផ្ទេរកម្មសិទ្ធិ ឬសិទ្ធិកាន់កាប់អចលនទ្រព្យក្នុង “រង្វង់ញាតិ ”៖
- ការធ្វើសន្តតិកម្ម៖ រវាងឪពុក-ម្តាយបង្កើតនិងកូនបង្កើត រវាងប្តីនិងប្រពន្ធ រវាងយាយ-តាបង្កើតនិងចៅបង្កើត និងពីឪពុក-ម្តាយទៅឱ្យកូនបង្កើតនិងកូនប្រសារដែលជាសហព័ទ្ធ (ទ្រព្យរួមប្តីប្រពន្ធក្នុងអំឡុងពេលអាពាហ៍ពិពាហ៍)
- ការធ្វើប្រទានកម្ម “លើកទី១”៖ រវាងឪពុក-ម្តាយបង្កើតនិងកូនបង្កើត រវាងប្តីនិងប្រពន្ធ រវាងយាយ-តាបង្កើតនិងចៅបង្កើត ពីឪពុក-ម្តាយទៅឱ្យកូនបង្កើតនិងកូនប្រសារដែលជាសហព័ទ្ធ (ទ្រព្យរួមប្តីប្រពន្ធក្នុងអំឡុងពេលអាពាហ៍ពិពាហ៍) និងពីយាយ-តាទៅចៅបង្កើតនិងចៅប្រសារដែលជាសហព័ទ្ធ (ទ្រព្យរួមប្តីប្រពន្ធក្នុងអំឡុងពេលអាពាហ៍ពិពាហ៍)
១. ការអនុគ្រោះពន្ធ
- ការផ្ទេរកម្មសិទ្ធិ ឬសិទ្ធិកាន់កាប់អចលនទ្រព្យក្នុង “រង្វង់ញាតិ ”រួមមាន៖ រវាងឪពុក-ម្តាយក្មេកនិងកូនប្រសារ រវាងបងប្អូនបង្កើតនិងបងប្អូនបង្កើត
- ករណីខាងលើត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យដកចេញពីមូលដ្ឋានគិតពន្ធប្រថាប់ត្រា៖
- សន្តតិកម្ម : ចំនួន ២០០ ០០០ ០០០ រៀល ស្មើនឹងប្រាក់ពន្ធ ៨ ០០០ ០០០ រៀល
- ប្រទានកម្ម : ចំនួន ១០០ ០០០ ០០០ រៀល ស្មើនឹងប្រាក់ពន្ធ ៤ ០០០ ០០០ រៀល
ករណីមានប្រាក់ពន្ធត្រូវបង់លើសពីនេះ ត្រូវបង់ចំណែកដែលលើសនោះ។
- ការធ្វើប្រទានកម្មចាប់ពី “លើកទី២តទៅ”លើអចលនទ្រព្យដដែលក្នុង “រង្វង់ញាតិ ”រួមមាន៖ រវាងឪពុក-ម្តាយនិងកូនបង្កើត រវាងប្តីនិងប្រពន្ធ រវាងយាយ-តាបង្កើតនិងចៅបង្កើត ពីឪពុក-ម្តាយទៅឱ្យកូនបង្កើតនិងកូនប្រសារដែលជាសហព័ទ្ធ (ទ្រព្យរួមប្តីប្រពន្ធក្នុងអំឡុងពេលអាពាហ៍ពិពាហ៍) និងពីយាយ-តាទៅចៅបង្កើតនិងចៅប្រសារដែលជាសហព័ទ្ធ (ទ្រព្យរួមប្តីប្រពន្ធក្នុងអំឡុងពេលអាពាហ៍ពិពាហ៍)
ករណីខាងលើត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យដកចេញពីមូលដ្ឋានគិតពន្ធប្រថាប់ត្រាចំនួន ១០០ ០០០ ០០០ រៀល ស្មើនឹងប្រាក់ពន្ធចំនួន ៤ ០០០ ០០០ រៀល។ ករណីមានប្រាក់ពន្ធត្រូវបង់លើសពីនេះ ត្រូវបង់ចំណែកដែលលើសនោះ៕