មានមនុស្សធំខ្លះអៀនច្រើន មិនសូវចេះនិយាយស្តីហើយពេលខ្លះ​ជាមនុស្ស​សង្ស័យច្រើន មិនទុក​លើ​ខ្លួន​ឯង ខ្លាចគេ ដែលបញ្ហាទាំងនេះគឺបណ្តាលមកពីពួកគេជាក្មេងដែលធំឡើងជាមួយនឹងកត្តាជាច្រើនរួមចំណែកទាំងកត្តាគ្រួសារ ដល់ជំនឿជាក់របស់ពួកគេលើខ្លួនឯង។

យ៉ាងណាមិញក្នុងនាមជាឪពុកម្តាយ បើមិនចង់កូនធំឡើងខ្លាចគេ រស់គ្មានទំនុកចិត្ត  ចូរកុំ​ឱ្យអាកប្បកិរិយាអចេតនារបស់យើង ទាំង៥យ៉ាងនេះ ប៉ះពាល់ដល់ទំនុកចិត្តរបស់កូនពេញមួយជីវិត នៅពេលធំឡើងពួកគេនឹងពិបាកកែ សម្រាប់សម្របខ្លួនក្នុងសង្គម ដែលពោរពេញទៅដោយមនុស្សមានទំនុកចិត្ត៖

១. ការពារកូនជ្រុលពេក៖ ការការពារកូនហួសហេតុជាសញ្ញាមួយ ដែលឪពុកម្តាយកំពុងផ្តល់អារម្មណ៍គំរាមកំហែងដល់កូនរបស់អ្នកដោយអចេតនាថាពិភពលោក គឺជាកន្លែងដ៏គ្រោះថ្នាក់ ហើយពួកគេមិនគួរជួបបញ្ហាក្នុងជីវិតនោះទេ។ ដូច្នេះកុមារនិងកូនៗរបស់អ្នកនឹងបាត់ឱកាសក្នុងការយល់ដឹងអំពីសារៈសំខាន់ក្នុងការប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាជីវិត ហើយរៀនពីកំហុសរបស់ពួកគេផ្ទាល់។

២. តែងប្រៀបធៀបកូន៖ ទោះបីជាការប្រៀបធៀបដើម្បីជាជំរុញទឹកចិត្ត​​​ឱ្យកូនពូកែដូចកូនគេក៏ដោយ ប៉ុន្តែការប្រៀបធៀបមួយចំនួនក៏​អាច​ធ្វើ​ឱ្យ​គេ​កូនអ្នកមាន​អារម្មណ៍​ថា​អន់​ជាង​មុន ធ្វើឱ្យពួកគេមានអារម្មណ៍មិនពេញចិត្តខ្លួនឯង ព្រោះកុមារម្នាក់ៗមានចំណុចខ្លាំង និងចំណុចខ្សោយរៀងៗខ្លួន។

ដូច្នេះឪពុកម្តាយគួរឱ្យតម្លៃលើភាពជាបុគ្គលរបស់ពួកគេ ជាជាងការប្រៀបធៀបពួកគេទៅនឹងកូនអ្នកដទៃ ដើម្បីជំរុញពួកគេឱ្យមានទំនុកចិត្ត និងលើកទឹកចិត្តពួកគេឱ្យចេះទទួលយកចំណុចពិសេសរបស់ខ្លួនឯង។

៣. រិះគន់កូនជាញឹកញាប់៖ ការរិះគន់ក្នុងន័យកែលម្អ គឺពិតជាសំខាន់ណាស់សម្រាប់ការលូតលាស់របស់កូន ប៉ុន្តែប្រសិនបើការរិះគន់ទាំងនោះតែងតែលើកឡើងពីចំណុចមិនល្អឬគុណវិបត្តិរបស់កូនគឺ ពិតជាអាចប៉ះពាល់ដល់ទំនុកចិត្ត និងការរស់នៅក្នុងសង្គមរបស់ពួកគេ ធ្វើឱ្យពួកគេមិនហ៊ានបើកចំហគំនិតផ្ទាល់ខ្លួន ឬធ្វើសកម្មភាពថ្មីៗដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ខ្លួននោះឡើយ។  

៤. រំពឹងទុកខ្លាំងពេកចំពោះកូន៖ ឪពុកម្តាយទាំងអស់តែងចង់ឱ្យកូនរបស់ពួកគេទទួលបានជោគជ័យក្នុងជីវិត។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការកំណត់ក្តីរំពឹងទុកខ្ពស់ខ្លាំងពេកចំពោះកូន នឹងធ្វើឱ្យពួកគេមានសម្ពាធ ហើយខ្វះការខិតខំប្រឹងប្រែង។

តាមវេជ្ជបណ្ឌិតកុមារបានឱ្យដឹងថាពេលដែល កុមារអាចមានអារម្មណ៍ថាជួបជាមួយអារម្មណ៍ថា គោលដៅអនាគតនោះ ពួកគេនឹងខ្លាចផលវិបាកនៃការបរាជ័យ ហើយសម្ពាធនឹងអាចបណ្តាលឱ្យកុមារមានការថប់បារម្ភ និងខ្វះទំនុកចិត្តលើខ្លួនឯង។ ដូច្នេះនៅពេលដែលឪពុកម្តាយចង់រំពឹងទុកលើកូនចូរលើកទឹកចិត្តឱ្យពួកគេ "ផ្តោតលើការខិតខំប្រឹងប្រែងជាជាងលទ្ធផល" ព្រោះវានឹងជួយជំរុញឱ្យពួកគេមានការកើនឡើងនូវទំនុកចិត្តលើខ្លួនឯងជាលំដាប់។

៥.មើលរំលងការសម្រេចចិត្តរបស់កូន​៖ ការមើលរំលង និងមិនអនុញ្ញាតឱ្យកូន ធ្វើការសម្រេចចិត្តដោយខ្លួនឯង គឺជាផលវិបាកមួយដែលរារាំងទំនុកចិត្តផ្ទាល់ខ្លួន របស់ពួកគេពេលធំឡើង ដោយគេនឹងយល់ថាជម្រើសរបស់ពួកគេមិនមានតម្លៃ ឬគួរឱ្យទុកចិត្ត។ ដូច្នេះជាឪពុកម្តាយគួរផ្តល់ឱ្យកូនរបស់អ្នកនូវសេរីភាពក្នុងការសម្រេចចិត្តសមស្របតាមអាយុ។

អនុញ្ញាតឱ្យពួកគេជ្រើសរើសសំលៀកបំពាក់របស់ពួកគេ ក្នុងថ្ងៃពិសេសរបស់ពួកគេ មិនថាជាថ្ងៃខួបកំណើតឬពិធីជប់លៀងនៅសាលា ឬការសម្រេចចិត្តលើសកម្មភាពកម្សាន្តចុងសប្តាហ៍របស់ពួកគេ ដែលមិនបង្កគ្រោះថ្នាក់។ ដោយជំហានតូចៗទាំងនេះហើយ នឹងជះឥទ្ធិពលយូរអង្វែងសម្រាប់ពួកគេក្នុងការ ពង្រឹងទំនុកចិត្ត និងជំនាញក្នុងការសម្រេចចិត្តរបស់ពួកគេ។

ជាការពិតណាស់ថ្វីបើយើងជា​ឪពុកម្តាយមានបំណងល្អបំផុតចំពោះកូនក៏ដោយ ក៏អាកប្បកិរិយាមួយចំនួនដែលអាចប៉ះពាល់ដោយប្រយោលដល់អនាគតកូនៗដែល ជាពិសេសនៅពេលពួកគេមានវ័យជំទង់។ ដូច្នេះឪពុកម្តាយឬអាណាព្យាបាលក៏ អាចកាត់បន្ថយបន្តិចម្តងៗហើយឱ្យពួកគេ លូតលាស់តាមអាយុនិងធម្មជាតិនៃកុមារ កុំបង្ខំឱ្យពួកគេធ្វើជាមនុស្សធំលឿនពេក៕

អត្ថបទដោយ៖ ពីង ជូអេង