ជារឿងដ៏គួរឲ្យអបអរសាទរ ដែលរម្មណីយដ្ឋានប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជា ប្រាសាទ កោះកែរ បានចុះក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោករបស់អង្គការយូណេស្កូ។ នេះបើយោងតាមការចុះផ្សាយរបស់ UNESCO Cambodia នាល្ងាចថ្ងៃទី១៧ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៣។
យ៉ាងណាមិញ បើយើងងាកមកមើលសវតារបស់ ប្រាសាទ កោះកែរ ឬ កោះកេរ្តិ៍ (ធោកគគ្យិ៍រ) វិញគឺជា អតីតរាជធានីបុរាណរបស់ខ្មែរ ដែលបានបន្សល់ទុកនូវស្លាកស្នាមជាប្រវត្តិសាស្ត្រមានអាយុកាលជាង១ពាន់ឆ្នាំមកហើយ។
យោងតាមឯកសាររបស់អាជ្ញាធរជាតិព្រះវិហារបានឲ្យដឹងថា ប្រាសាទកោះកែរ បានកសាងឡើងក្នុងរជ្ជកាល ព្រះបាទជ័យវរ័្មនទី៤ អំឡុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ៩២១ ដើម្បីឧទ្ទិសដល់អាទិទេពមួយអង្គព្រះនាម «ត្រីភូវនេស្វរៈ» ដែលសិលាចារិក ប្រែជាភាសាខ្មែរថា «កម្រតែងដ៏រាជា» ជាអាទិទេពធំ ឬផ្តល់សេចក្តីសុខក្នុងពិធីសក្ការៈទេវរាជមនុស្សលោក។
បច្ចុប្បន្ន ប្រាសាទ កោះកែរ ត្រូវបានចាត់ទុកថា ជាប្រាសាទភ្នំមានកំពស់៣៥ម៉ែត្រ ចែកចេញជា៧ថ្នាក់ដូចមហាចេតីយពីរ៉ាមីត បែរមុខទៅទិសខាងលិចទៅរករាជធានីអង្គរ។ មានជណ្តើរចំនួន៥៥កាំ (សព្វថ្ងៃមិនអាចប្រើបាន) លើកំពូលមានរូបចម្លាក់ទម្រព្រះសេវលិង្គ ហើយចំកណ្តាលមានមាត់អណ្តូងប្រវែង៤ម៉ែត្រ៤ជ្រុងចុះទៅក្រោម តែមិនអាចមើលឃើញដល់បាតព្រោះដុះលុបជិតអស់។ នៅជុំវិញប្រាសាទនេះ ក្រុមស្រាវជ្រាវកំពុងរុករកមានប្រាសាទតូចៗចំនួន៩៦បន្ថែមទៀត នៅដាច់ៗពីគ្នា ដែលមានចម្ងាយពីគ្នាពី១គីឡូម៉ែត្រ ទៅ៣ឬ៤គីឡូម៉ែត្រ ខណៈប្រាសាទខ្លះបានបាក់បែកបាត់រូបរាង និងនៅកប់ក្នុងដីជាច្រើនទៀត។
គួរជម្រាបផងដែរថា ប្រាសាទ កោះកែរ មានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុងភូមិស្រយ៉ង់ខាងជើង ឃុំស្រយ៉ង់ ស្រុកគូលែន ខេត្តព្រះវិហារ តំបន់ប្រាសាទដ៏វិសុទ្ធនេះមានចម្ងាយប្រមាណ ១០០គីឡូម៉ែត្រពីទីរួមខេត្តសៀមរាប និងមានចម្ងាយប្រមាណ ៤៦០គីឡូម៉ែត្រពីរាជធានីភ្នំពេញ៕
អត្ថបទដោយ៖ កាន់ ដារ៉ា (ស្មេរពនេចរ)